Komunikat FinCERT.pl – Bankowego Centrum Cyberbezpieczeństwa ZBP, Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości oraz Komendy Głównej Policji z dnia 29 czerwca 2023 r.
"Okazje w biznesie są jak autobusy – co chwilę pojawiają się kolejne" - słowa znanego przedsiębiorcy Richarda Bransona, inspirują nie tylko początkujących przedsiębiorców działających w legalny sposób, ale niestety stanowią również motywację dla oszustów.
Oszuści obserwują wydarzenia w kraju i na świecie, które są szeroko komentowane przez media. Ich celem jest wybranie tych, które mogą wzbudzać niepokój i być tłem do przeprowadzenia ataków np. na klientów banków.
Coraz częściej obserwujemy oszukańcze kampanie, które zyskują na sile wraz z publikacją istotnych, o szerokim zasięgu prawdziwych informacji. W minionym okresie przykładami takich kampanii były np. wysyłane przez oszustów wiadomości SMS dotyczące szczepień przeciw COVID-19, które za pomocą linku przekierowywały odbiorców na fałszywą stronę internetową, gdzie wyłudzano poufne dane. Pojawiały się także oszukańcze ogłoszenia o sprzedaży węgla w chwili jego ograniczonej dostępności.
Przykładem przestępczej kampanii jest wykorzystanie informacji medialnych o dużych wyciekach danych osobowych. Oszuści podszywając się pod bank nawiązują kontakt telefoniczny, podczas którego informują o rzekomym wycieku danych klienta i potrzebie zabezpieczenia pieniędzy poprzez przelanie ich na tzw. „bezpieczny rachunek techniczny”.
Podkreślamy, że oszuści wykorzystują do swoich celów prawdziwe wiadomości przekazywane przez media, a ich charakter ma wzbudzić zainteresowanie potencjalnych ofiar lub wręcz wywołać u nich zaniepokojenie i skłonić do działania pod presją. Zgodnie z opracowanym scenariuszem, działania te najczęściej skutkują utratą środków lub przekazanie swoich danych poufnych np. danych osobowych, loginów i haseł do bankowości elektronicznej, czy danych z karty płatniczej.
Dlatego ważna jest znajomość kilku podstawowych zasad bezpieczeństwa:
Rozwaga i powściągliwość to najlepsza ochrona przed socjotechnicznym atakiem.
Zachęcamy do zapoznania się z pozostałymi komunikatami: Lista komunikatów i ostrzeżeń FinCERT.pl
FinCERT.pl - Bankowe Centrum Cyberbezpieczeństwa ZBP - Centrum Wymiany i Analiz Informacji Sektora Finansowego
Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości
Komenda Główna Policji
Uważaj na połączenia telefoniczne, w których oszuści podszywają się pod pracownika banku lub inną osobę godną zaufania (np. pracownika Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, pracownika Związku Banków Polskich, czy policjanta). Podczas fałszywego połączenia na Twoim telefonie może wyświetlić się numer telefonu lub nazwa zaufanej instytucji, o tego typu oszustwach ostrzegaliśmy wspólnie FinCERT.pl – BCC ZBP z Centralnym Biurem Zwalczania Cyberprzestępczości oraz Komendą Główną Policji komunikatem z dnia 7 grudnia 2022 r. pt. „Oszuści dzwonią z numerów podszywających się pod banki lub inne instytucje zaufania publicznego” link: https://zbp.pl/Aktualnosci/Wydarzenia/Oszusci-dzwonia-z-numerow-podszywajacych-sie-pod-banki
Zwracamy uwagę, że w ostatnim czasie oszuści nie tylko w rozmowie telefonicznej nakłaniają klienta do przekazania środków, ale coraz częściej przesyłają również do poszkodowanego wiadomość mailową z rzekomą umową przekazania zagrożonych środków na konto techniczne banku lub wysyłają na numer telefonu ofiary sms z numerem rachunku, na który należy przekazać środki. Wszystko po to, aby uwiarygodnić zagrożenie.
Po nawiązaniu połączenia telefonicznego i przekazaniu informacji o rzekomym zagrożeniu dla naszych pieniędzy scenariusz może wyglądać tak:
To tylko przykładowy scenariusz. Pamiętaj bądź ostrożny, nie ulegaj panice, kontaktuj się ze SWOIM BANKIEM korzystając z zasady: „rozłącz się, odczekaj minimum 30 sekund”. Następnie, połącz się z bankiem lub instytucją, której przedstawiciel dzwonił do Ciebie. Koniecznie wybierz oficjalny numer na klawiaturze numerycznej, nie oddzwaniaj z listy połączeń, które wyświetlają się na telefonie.
Nie daj się oszukać, przygotowana przez oszustów umowa:
FinCERT.pl - Bankowe Centrum Cyberbezpieczeństwa ZBP - Centrum Wymiany i Analiz Informacji Sektora Finansowego
Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości
Komenda Główna Policji
Korzystając z bankowości internetowej lub aplikacji mobilnej zawsze przestrzegaj podstawowych zasad
bezpieczeństwa:
Jeśli ktoś dzwoni do Ciebie podając się za pracownika banku, jeśli otrzymujesz wiadomości, których nadawcy podszywają się pod bank lub po prostu coś Cię zaniepokoiło w związku z przelewami, zadzwoń na naszą Infolinię (801 560 605 lub 86 216 11 14) . PAMIĘTAJ w przypadku czasowej niedostępności Twojej bankowości elektronicznej zachowaj spokój i nie ulegaj panice. Taki jest właśnie cel cyberprzestępców – wywołanie paniki, strachu i chaosu. Nie wspieraj ich w tym. Nie kieruj się również anonimowymi opiniami czy komentarzami np. z mediów społecznościowych czy forów internetowych. Upewnij się, że to wiarygodne informacje a nie „fake newsy”.
Komunikat – ostrzeżenie – Komendy Głównej Policji, FinCERT.pl – BCC ZBP i Polskiej Izbie Informatyki i Telekomunikacji z dnia 15 listopada 2021 r.
W ostatnich miesiącach częstym sposobem dokonywania przestępstw na szkodę klientów banków jest wykorzystanie telefonicznego połączenia głosowego z osobą, która jest przekonywana, że rozmawia z pracownikiem banku lub inną osobą godną zaufania (np. policjantem).
Jest to rodzaj phishingu, nazywany vishingiem. Nazwa jest połączeniem słów „voice phishing”, czyli phishing głosowy. Celem jest pozyskanie poufnych informacji lub nakłonienie ofiary do wykonania określonych czynności (np. zainstalowania aplikacji dającej przestępcom zdalny dostęp do komputera ofiary).
Najpopularniejsze przykłady rozmowy:
Przestępcy bardzo dobrze potrafią posługiwać się technikami manipulacji. Ponadto w celu uwiarygodnienia kontaktu, potrafią na telefonie ofiary wyświetlić numer telefonu lub nazwę zaufanej instytucji (np. banku).
Oszuści przed wykonaniem połączenia przygotowują się do rozmowy, tak by była ona wiarygodna i uśpiła czujność klienta. Przede wszystkim dokonują wyboru, za kogo poda się osoba dzwoniąca. Znane są przypadki, w których przestępcy podszywali się pod:
Następnie przestępca wybiera numer telefonu z jakiego wykona połączenie, co skutkuje wyświetleniem na telefonie ofiary innego numeru telefonu lub nazwy kontaktu niż w rzeczywistości np. na telefonie Klienta wyświetli się numer infolinii jego banku. Pozwala na to technika określana jako spoofing numeru telefonu.
Czym jest spoofing?
Spoofing polega na podszywaniu się pod inne urządzenie lub innego użytkownika, może dotyczyć m.in. numeru telefonu, ale także adresu e-mail, IP, nadawcy SMS i innych. Przestępcy wykorzystują znane sobie technologie, które oprócz podmiany numeru telefonu pozwalają m.in. na:
Tak przygotowany przestępca wykonuje połączenie do ofiary i zgodnie z wcześniej ułożonym scenariuszem rozpoczyna rozmowę. Najgroźniejszą bronią takiego przestępcy jest dobra umiejętność stosowania socjotechniki. Poniżej kilka przykładowych metod socjotechnicznych, jakie mogą wykorzystywać przestępcy.
Więcej przeczytać można:
https://zbp.pl/Aktualnosci/Wydarzenia/Uwaga!-przestepcy-atakuja-przedsiebiorcow-korzystajacych-z-Programu-Tarcza-Finansowa-PFR
https://policja.pl/pol/aktualnosci/189021,Uwaga-przestepcy-atakuja-przedsiebiorcow-korzystajacych-z-Programu-Tracza-Finans.html
https://www.piit.org.pl/o-nas/aktualnosci/komunikat-kgp,-zbp-i-piit-falszywe-polaczenia-telefoniczne-przestepcow-podszywajacych-sie-pod-banki
Żeby wzmocnić wiarygodność przekazywanych informacji oszust podczas rozmowy będzie posługiwał się fachowym słownictwem np. bankowym. Może również wykorzystać dodatkowe kanały komunikacji, np. wysłać wiadomość e-mail. Nie oznacza to jeszcze, że jest tym, za kogo się podaje. Adres e-mail mógł znaleźć w Internecie, jeżeli ktoś wpisał go np. na portalu społecznościowym lub ofiara często adres e-mail podaje sama, a później po prostu o tym nie pamięta.
Scenariuszy jest znacznie więcej, wszystkie one mają cechę wspólną: wpłynięcie na emocje rozmówcy, w celu wprowadzeniu ofiary w stan zmartwienia, zaniepokojenia lub zaciekawienia. Tak, żeby podczas rozmowy była rozkojarzona i mniej uważna. To pozwala oszustom, którzy są osobami sprawnie posługującymi się metodami manipulacji, na pozyskanie interesujących ich danych osobowych i/lub finansowych ofiary.
Co dzieje się dalej? Zależy od tego, jakie informacje pozyskał przestępca. Cel jest jeden – zyski finansowe, m.in. poprzez pobieranie pożyczki na ofiary (dzięki pozyskaniu danych osobowych), wyprowadzanie pieniędzy bezpośrednio z rachunku klienta czy wykonywanie operacji kartowych.
Jak się chronić?
Należy stosować się do kilku ważnych zasad:
Każdy klient banku powinien pamiętać, że każdorazowo ma prawo zgłosić nietypową sytuację do banku, a w sytuacji podejrzenia, że doszło lub mogło dojść do popełnienia przestępstwa, również zawiadomić policję.
Komenda Główna Policji
FinCERT.pl – BCC ZBP
Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji
Szanowni Państwo!
Bardzo prosimy o zachowanie szczególnej ostrożności, w związku z licznymi wyłudzeniami telefonicznymi oszustów, którzy podają się za pracowników banku, czy też podszywających się pod numer Infolinii.
Schemat działania przestępców jest bardzo podobny.
Przestępcy dzwonią pod pretekstem anulowania transakcji, zaciągnięcia kredytu lub innej operacji bankowej. Poinformują, że środki na koncie są w niebezpieczeństwie. Zachęcą podczas rozmowy do zainstalowania oprogramowania. Po zainstalowaniu aplikacji i podaniu kodu, który wyświetli się na ekranie urządzenia, przestępcy uzyskują nieograniczony dostęp do zwartości urządzenia i przejęcia kontroli nad komputerem lub smartfonem. Otrzymuje także pełną kontrolę nad kontem bankowym.
W ten sposób mogą zostać skradzione środki finansowe znajdujące się na koncie, jak również zaciągnięte kredyty.
Przestępcy podczas rozmowy są bardzo przekonujący, tłumaczą w jaki sposób zachować bezpieczeństwo oraz ostrzegają jakich metod używają oszuści.
Przy odmowie mogą grozić konsekwencjami.
Bardzo prosimy aby pamiętać:
Dla potwierdzenia, że rozmowa telefoniczna była wiarygodna, należy skontaktować się osobiście z dowolną placówką banku lub zadzwonić bezpośrednio na numer obsługi klienta banku.
Zapraszamy do zapoznania się z Komunikatem Komendy Głównej Policji i FinCERT.pl – Bankowego Centrum Cyberbezpieczeństwa ZBP, w którym instytucje ostrzegają przed próbami oszustw przy inwestowaniu w kryptowaluty oraz na rynku Forex.
Inwestycje w kryptowaluty, a także na rynku Forex co do zasady są legalne, ale oszuści wykorzystując fałszywe serwisy internetowe, podszywają się pod pośredników i oferują ułatwienia w inwestowaniu.
Przestępcy nakłaniają potencjalnych pokrzywdzonych do zainwestowania pieniędzy, obiecując wysokie i szybkie zyski bez ryzyka. Proponują pomoc przy inwestowaniu, dlatego zalecamy wysoką ostrożność przed podjęciem decyzji o przeznaczeniu pieniędzy na taki cel.
Wyłudzeń dokonują osoby, które podają się za tzw. „brokerów” inwestycyjnych – pracowników firm pośrednictwa i doradztwa inwestycyjnego. Firmy te reklamują swoje usługi w mediach społecznościowych, serwisach internetowych oraz aplikacjach mobilnych.
Przyciągają uwagę i starają się uwiarygodnić swój przekaz za pomocą wizerunku:
Oszuści kierują informacje do potencjalnych pokrzywdzonych i wskazują na możliwość osiągnięcia szybkich i wysokich zysków. Tego typu oferta jest nieprawdziwa i zazwyczaj kończy się utratą pieniędzy.
Nie ulegaj presji. Uważaj na pozornie atrakcyjne oferty. Nie działaj pochopnie, pod wpływem chwili i emocji. To może być oszustwo!!!
Jeśli przeczytasz artykuł czy post w mediach społecznościowych lub skontaktuje się z Tobą osoba, która proponuje:
zastanów się, zachowaj zdrowy rozsądek i ostrożność.
Komenda Główna Policji i FinCERT.pl – Bankowe Centrum Cyberbezpieczeństwa ZBP zalecają:
Jeżeli podejrzewasz, że jesteś ofiarą oszustwa skontaktuj się ze swoim bankiem oraz złóż stosowne zawiadomienie na Policji.
Więcej informacji o przestępstwach z użyciem internetowych serwisów do inwestowania w kryptowaluty lub Forex znajdziesz w poniższym pliku.
Komenda Główna Policji
FinCERT.pl – Bankowe Centrum Cyberbezpieczeństwa ZBP
Szanowni Klienci!
Departament Bezpieczeństwa Banku BPS informuje, iż w ostatnim czasie zanotowano próby wyłudzenia danych poprzez oszustów podszywających się pod numer Infolinii Banku BPS. Oszuści wykorzystują słabe strony sieci GSM, które pozwalają im podszywać się pod dowolny numer telefonu - w tym Infolinię Banku. Nie jest to związane z jakimkolwiek przełamaniem systemów bezpieczeństwa po stronie Banku.
Zasady bezpieczeństwa w kilku punktach
Widok poprawnego certyfikatu w najpopularniejszych przeglądarkach
Kilka dodatkowych porad na temat bezpieczeństwa
Zapraszamy także do zapoznania się z ulotką na temat bezpieczeństwa.